کاهگل و قیرگونی : معرفی انواع عایق بندی سنتی
عایق بندی یکی از مراحل ساختن و تکمیل یک ساختمان است که از اهمیت بالایی برخوردار است امروزه عایق بندی به روشهای بسیار پیشرفته و با ابزار آلات بسیار مقاوم صورت میگیرد ولی این امر در سالیان دور نیز صورت میگرفته و تاریخچه آن به زمانی برمیگردد که انسان با استفاده از هر وسیله و یا پوششی از خود در برابر باران محافظت کرد .
عایق بندی رطوبتی به روش سنتی
این امر در گذشته به روشهای جالبی صورت میگرفته است که ما قصد داریم در این مقاله شما را با این روشها آشنا کنیم . در ابتدا به توضیح و معرفی برخی اصطلاحات در این امر میپردازیم که حساسیت نوع عایق را نشان میدهد :
آب بندی چیست؟
آب بندی به مجموعه عملیاتی گفته میشود که برای جلو گیری از نفوذ آب باران و یا آب حاصل شده از ذوب برف انجام میشود و اغلب در عایق کاری بام ساختمان ها و همچنین بدنه و کف استخر و برخی زیر زمین هایی که سطح سفرههای آب زیرزمینی در آنجا بالا باشد انجام میشود .
نم بندی چیست؟
نم بندی عملیاتی است که منظورمان از انجام آن عایق کردن پی ساختمان یا جدارههای زیرزمین و آهن آلات استفاده شده در ساختمان در برابر نفوذ رطوبت و نم صورت میگیرد.
در این روش آب وجود ندارد و حساسیت نیز بسیار بالا تر است .
بخاربندی چیست؟
هدف از بخاربندی جلوگیری از نفوذ بخار آب موجود در هوای محیط به مصالح و تجهیزات ساختمان و آهن آلات مورد استفاده در ستون ها و پایه ساختمان است تا کیفیت مصالح را حفظ کند و از زنگ زدن آهن آلات مورد استفاده و کم شدن عمر مصالح و دیوار ها جلوگیری کند .
عایق بندیهای سنتی اغلب از نوع آب بندی هستند .
قیرگونی
یکی از مهم ترین فراوردههای نفتی قیر است .
این ماده با ارزش به دلیل وجود زیاذی که در ایران دارد دارای قیمت نسبتا پایینی نسبت به دیگر کشور ها است و همین امر باعث شده تا مردم در هر سطح بتوانند از آن برای عایق کردن سطح پشت بام خود استفاده کنند . این ماده نفتی به دلیل چسبندگی بسیار بالا ، عایق رطوبتی بسیار خوبی جهت آب بندی سقف و دیوار ها و … میباشد.
قیرها باتوجه به میزان روانی و غلظت دارای انواع مختلفی هستند :
- در کارهای ساختمانی از قیرهای اکسید شده استفاده می شود .
- این نوع قیر با اضافه نمودن مواد روغنی سنگین به قیرهای نرم تولید میشونذ.
عایق بندی فضاها بوسیله قیرگونی
پس از شیببندی و کفسازی وشستن محلی که میخواهیم عایق کنیم و خشک شدن آن ، محل را کاملا تمیز می کنیم تا هیچ گونه سنگ ریزه یا گرد و خاک روی آن باقی نماند . ( وجود سنگ ریزه و یا کثیف بودن سطح می تواند موجب عدم اتصال لایه عایق به سطح گردد و یا باعث باد شدن و ترک خوردن آن پس از مدتی بشود ) .
لایه قیر آب شده با حرارت روی محل مورد نظر ریخته و کاملا پخش میکنیم .
حالا در مرحله آخر گونی نخی روی قیر پخش شده می چسبانند.
توجه کنید
- گونی مورد استفاده باید نو و ریز بافت باشد همچنین کاملا سالم و بدون آلودگی باشد .
- در صورت نیاز می توان مراحل را تکرار و عایقی بصورت دو یا چندلایه ایجاد کرد .
- پیشنهاد می شود پس از سرد شدن یک لایه ماسه سیمان جهت محافظت روی آن کشیده شود .
کاهگل
به صورت کلی عایق بندی به هر روشی گفته میشود که مانع نفوذ و نشت رطوبت یا هوا و گرا شود . در گذشته نیز خانه ها را با روش هایی در برابر باران و رطوبت بوسیله عایق کاری حفظ میکردند . یکی از این روش ها که در این مقاله به آن میپردازیم عایق کاری با کاهگل است .
کاهگل در حقیقت، ترکیبی چسیناک از خاک رس، کاه و آب است که بصورت خمیری با چسبندگی بالا تولید می گردد. برای ساخت این ملات پس از آماده کردن خاک رس مقذاری کاه در ملات اضافه میکنند . سپس آن را بصورت تپه ای کوچک در آورده و میان را مانند حوضچه خالی می نمایند و این حوضچه را پر از آب میکنند .
- وجود کاه در لابلای ملات از ایجاد ترک در آن جلوگیری میکند و به آن استحکام میبخشد .
- سپس این پوشش ملات ساختهشده را زیر پا له می کنند تا به حالت خمیری در بیاید .
- لایه ای به ضخامت 20 سانتی متر روی سطح مورد نظر میکشند .
- روی آن را صاف میکنند و تا خشک شدن از آن محافظت میکنند .
- برای جلوگیری از ترک خوردن هر چند ساعت سطح آن را خیس میکنند .
همچنین
در مکانهایی که باران در آن بیشتر میبارد مقدار کاه بیشتری نیز استفاده میشود تا هم استحکام در برابر ترک بیشتر شود و هم در برابر باران از شسته شدن لایه عایقی جلوگیری کند . این روش در سالیان بسیار دور مورد استفاده قرار میگرفت که با پیشرفته تر شدن جامعه و ارزان شدن قیر کم کم جای خود را به قیر و گونی داد . در این روش ما شاهد این بودیم که لایه بسیار ارزان قیمت ما در برابر رطوبت ها و بارانهای کم عملکرد قابل قبولی از خود نشان میدهد ولی اصلا عایق خوب و قابل اعتمادی نخواهد بود.